Dit is het verhaal van Els Peeters. Ik speel er ook een rol in want onze verhalen raakten met elkaar verweven toen Els een eindredacteur zocht voor haar boek ‘Liere draaie’. Al vlug ontdekten we dat we even oud waren, dat we in dezelfde buurt opgroeiden en naar dezelfde school gingen. En toch herkenden we elkaar niet.
Het leven van Els stond tijdens haar jeugdjaren in het teken van muziek, het mijne draaide toen rond taal en natuur. Op dat vlak zijn we nog geen haar veranderd.
Wat vooraf ging
In het voorjaar van 2020 vertelde Hans Stockmans van stockmansvision me dat hij gevraagd was om een boek over de draailier vorm te geven. Dat woord ‘draailier’ is blijven hangen.
Dit voorjaar vertelde Hans me dat de dame die dat boek schreef, Els Peeters, een eindredacteur zocht. Misschien iets voor mij?
Ik nam contact op met Els want die draailier fascineerde me. Ik had ontdekt dat het een eeuwenoud instrument was dat al in de vroege middeleeuwen bespeeld werd. Het is ook een ietwat apart instrument met snaren, toetsen en een rad. Het leek me niet eenvoudig om het te leren bespelen, dacht ik nog. En toen ontmoette ik Els.
Gedeeld verleden
In een ver verleden volgden Els en ik les in dezelfde muziekschool. Zij wou viool leren spelen, ik had mijn zinnen gezet op dwarsfluit. Of we samen muziekdictees maakten, weten we niet. De kans bestaat want we waren even oud.
Na een les of zes kon ik nog altijd geen noot blazen op mijn instrument. De leraar zei dat het me ook niet meer zou lukken, iets met de bouw van mijn mond en zo. Ik was diep teleurgesteld. Het was een magere troost dat dwarsfluit spelen niet voor iedereen was weggelegd. Omdat ik geen andere muzikale ambities koesterde, stopte ik met de muzieklessen.
Terwijl ik andere hobby’s oppakte, leerde Els viool spelen. Dat bleef ze doen in haar tienerjaren, toen we op dezelfde middelbare school zaten en in dezelfde buurt woonden. Op klasfoto’s herkennen we elkaars gezicht maar we hebben geen enkele herinnering aan elkaar tijdens die zes jaar.
De tussentijd
Op mijn achttiende trok ik naar Geel om er Tuinbouw te studeren, tegen het advies van leerkrachten in die vonden dat ik iets met taal moest gaan doen (Germaanse of zo).
Tijdens mijn studies verliet ik de buurt waar ik veertien jaar lang gewoond had om mijn geluk elders te beproeven. Ik leerde mijn man kennen, verhuisde nog een paar keer en vond na heel wat omwentelingen terug aansluiting bij het schrijven.
Els koos ervoor om leerkracht te worden. Na haar opleiding stapte ze in het onderwijs.
Ze bleef in haar geboortestad wonen en ontmoette er haar man, een doedelzakspeler. In haar zoektocht naar een instrument dat een mooie combinatie vormde met doedelzak, leerde Els de draailier kennen. Draailier spelen werd een passie.
Ze volgde talrijke draailierworkshops en -opleidingen in binnen- en buitenland. Ze werd muziekdocente aan de academies van Genk en Ieper (in België) en gaf les bij Stichting Draailier en Doedelzak in Nederland.
Het boek
Els geeft er nog steeds draailierles. Tijdens die lessen merkte ze dat het spelen met de chien een struikelblok was voor draailierstudenten. Daarom ontwikkelde ze een lesmethode met zeven schijfjes waarmee de student vlot de verschillende slagen onder de knie krijgt.
Ergens onderweg ontstond bij Els het idee om haar lesmethode in een boek te gieten. Dat boek realiseerde ze deze zomer. Het is een handig leerboek voor zowel de beginnende als de gevorderde draailierspeler. Het leert hen stap voor stap draailier spelen.
Het boek bevat tips, eenvoudige en meer uitdagende oefeningen (met partituren) en QR-codes die linken naar filmpjes waarop Els laat zien hoe je de oefening speelt. Achteraan in het boek zit een hoesje met de zeven schijfjes.
Samenwerken
Ik vind het knap wat Els realiseerde. Haar verlangen om draailierspelers nog meer te helpen leidde tot dit prachtige en praktische leerboek.
Ik ben blij dat Els mij vroeg om de eindredactie van haar boek te verzorgen. Tijdens het redactionele proces voelde ik voor het eerst in jaren weer welk plezier dit soort werk me gaf. Geen doorlopende lange teksten tijdens deze opdracht. Geen verhalen, maar korte, verhelderende teksten in een transparante, eenvoudige structuur. Het plezier dat ik beleefde aan het uitschrijven van handleidingen en processen, in mijn tijd bij de krant, kwam opnieuw bovendrijven.
Samenwerken met Els was ook een plezier. Het klikte. Ik voelde vlug aan wat ze wou, welke toon en woorden voor haar belangrijk waren. Ze schreef deze mooie review over onze samenwerking.
Het vervolg
Op 9 september stelde Els haar boek officieel voor aan de (draailier)wereld, in de academie van Genk. Ik was uitgenodigd maar was net die week op reis. Ik was er heel graag bij geweest.
De reacties op Els’ boek waren lovend. Mensen mailden na aankoop van het boek dingen als ‘ik vind het een erg goed boek’, ‘goede didactische opbouw’ en ‘als ik dit boek vorig jaar had gehad was ik een stuk verder gekomen’.
Tijdens het creatieproces stelde Els zich altijd heel bescheiden op. Ik wilde haar graag meer naar de voorgrond brengen in haar boek maar ze gaf aan dat ze zich daar niet zo comfortabel bij voelde. Het doet me daarom plezier dat ze toch zichtbaar is in haar boek dankzij de foto’s die Hans maakte. En dat ze dankzij haar boek meer erkenning krijgt voor haar kennis van een instrument dat een verborgen leven leidt in de Benelux.
Ik denk dat Els met haar boek de draailier uit de schaduw haalt. Ik hoop dat mensen met muzikale ambities (ikzelf koester die vooralsnog niet) dit bijzondere instrument ontdekken en zin krijgen om draailier te leren spelen aan de hand van de oefeningen en de filmpjes.
Voor Els betekende de lancering van haar ‘Liere draaie’-boek het eindpunt van een lang creatieproces. Ik wens haar heel veel geluk toe met de verkoop ervan.
Wil jij het praktische leerboek ‘Liere draaie’ (en de zeven schijfjes) ook in huis halen? Stuur dan een mail naar peeterselsje@telenet.be.
